De rat is een van de meest voorkomende diersoorten op aarde. In onze streek treffen we vooral de bruine en in mindere mate de zwarte rat aan.
De zwarte rat heeft een langere staart en grotere ogen en oren dan de bruine rat. De bruine rat of rioolrat bevindt zich het meeste op en onder het vloeroppervlak terwijl de zwarte rat zich meer in de hoogte gaat schuilhouden en verplaatsen. Zwarte ratten zijn heel goeie klimmers en hebben een perfect gevoel voor evenwicht.
Het gezichtsvermogen van ratten is beperkt maar hun tast -en geurzintuigen zijn sterk ontwikkeld. Ze lopen daarom meestal volgens een vast looppatroon en zetten geurvlagen af als markering voor hun soortgenoten. Ook hun gehoor is goed ontwikkeld. Naast het voor de mens hoorbare geluid gebruiken ze ultrasonen om met elkaar te communiceren.
Via hun vacht, uitwerpselen en urine zijn ratten overbrengers van allerlei ziektekiemen. Ze veroorzaken schade aan gebouwen en voedselopslag, ze hebben amper natuurlijke vijanden en kunnen zich heel snel voortplanten. Onder gunstige omstandigheden kan één vrouwtje tot 60 jongen per jaar voortbrengen.
Om al deze redenen is het bij wet verplicht (Kon.besluit van 19nov1987) om op eigen terrein de rat te bestrijden.